ด้วยฤดูแล้งเป็นช่วงเวลาที่ผลผลิตทางการเกษตรหลายชนิดลดลง ส่งผลให้เกษตรกรมีรายได้ไม่ต่อเนื่อง สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.) โดยมี ดร.อนันต์ พิริยะภัทรกิจ นักวิจัยอาวุโส หัวหน้าโครงการ พร้อมเครือข่ายทีมวิจัย ได้ดำเนินการส่งเสริมการปลูกไม้ดอกไม้ประดับที่ใช้น้ำน้อยและสามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศแห้ง อาทิเช่นดอกเก๊กฮวย คาโมมายล์ กระเจี๊ยบแดง และอัญชัน เพื่อเป็นพืชทางเลือกในการสร้างรายได้เสริมให้แก่เกษตรกรในจังหวัดเชียงรายและพะเยา ซึ่งสอดคล้องกับโครงการ “การปลูกเลี้ยงไม้ดอกไม้ประดับเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและลดมลภาวะฝุ่น PM 2.5” ภายใต้การสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)
ผลผลิตจากไม้ดอกไม้ประดับดังกล่าวสามารถนำไปพัฒนาและต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์เพิ่มมูลค่า โดยหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่ได้รับความสนใจ คือ สบู่ไบโอชาร์พวงองุ่น ซึ่งพัฒนาโดยการใช้ประโยชน์จากเศษพืชเหลือใช้ผสมผสานกับสารสกัดสีและกลิ่นจากดอกไม้ที่เกษตรกรปลูกในพื้นที่ ทั้งยังมีการ ร่วมพัฒนาสูตรและออกแบบบรรจุภัณฑ์ เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีมาตรฐาน เหมาะสมต่อการจำหน่าย และเพิ่มศักยภาพทางการตลาดให้แก่ชุมชนท้องถิ่น อันเป็นการสร้างช่องทางรายได้ใหม่ ควบคู่กับการลดปริมาณของเสียทางการเกษตรที่เดิมอาจถูกกำจัดด้วยการเผา
การส่งเสริมการปลูกไม้ดอกไม้ประดับควบคู่กับการพัฒนาผลิตภัณฑ์แปรรูปในช่วงฤดูแล้ง จึงเป็นแนวทางสำคัญในการเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ลดต้นทุนการผลิต เพิ่มโอกาสทางการตลาด และยกระดับศักยภาพของเกษตรกรในภาคเหนือตอนบนให้มีความเข้มแข็งและยั่งยืนในระยะยาว
ภาพที่ 1 วัสดุอุปกรณ์ในการทำสบู่ไบโอชาดอกไม้ ต.ธารทอง อ.พาน จ.เชียงราย
ภาพที่ 2 ต้นอัญชันที่โครงการสนับสนุนการปลูก ณ วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์วิถีแห่งความพอเพียงต.ธารทอง อ.พาน จ.เชียงราย
ภาพที่ 3 ผลิตภัณฑ์สบู่ไบโอชาดอกอัญชัน จากวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์วิถีแห่งความพอเพียง ต.ธารทอง อ.พาน จ.เชียงราย
